Ο «Ύμνος» Του Εγώ στην Ayn Rand

Φανταστείτε τον εαυτό σας σε ένα μέλλον όπου η διαφορετικότητα δεν υπάρχει. Κάθε άνθρωπος υπάρχει μόνο και μόνο για να υπηρετεί την ευρύτερη συλλογική ανθρωπότητα: το «υπέρτατο ΕΜΕΙΣ.» Δεν έχετε καμία γνώμη και έλεγχο πάνω στον τρόπο ζωής σας, με ποιον περνάτε το χρόνο σας, τι διαβάζετε ή τι εργασία κάνετε. Δεν μπορείτε να χαμογελάσετε ή να γελάσετε χωρίς να υπάρχει λόγος. Κάθε ώρα της μέρας είναι προγραμματισμένη, καθορισμένη και παρακολουθούμενη από την κοινωνία. Δεν σας επιτρέπεται να μείνετε μόνος σας, ποτέ και για κανέναν λόγο. Δεν σας επιτρέπεται ούτε να χρησιμοποιήσετε τη λέξη «Εγώ» που σημαίνει ότι πάντα θα πρέπει στη θέση της να βάζετε ένα μεγαλοπρεπέστατο «εμείς.» Αυτός είναι ο κόσμος που θα συναντήσετε αν διαβάσετε τη νουβέλα της Ayn Rand, Anthem (Ύμνος). Σας φαίνεται εφιάλτης; Δεν θα έπρεπε. Το χειρότερο για τη συγγραφέα είναι ότι η ανθρωπότητα βαδίζει ολοένα και πιο κοντά σε αυτή την πραγματικότητα και όλα αυτά όταν τα έγραφε μόλις το 1938. Ας πούμε λίγα λόγια για τον τίτλο του έργου που σημαίνει στα Ελληνικά ύμνος. Ένας ύμνος είναι ένα ποίημα (δες Ο Ύμνος εις την Ελευθερία του Δ. Σολωμού) ή ένα τραγούδι που εγκωμιάζει ή γιορτάζει κάτι συγκεκριμένα. Σκεφθείτε τους «εθνικούς ύμνους,» για παράδειγμα που υμνούν ένα συγκεκριμένο έθνος. Ο ύμνος συχνά έχει και θρησκευτικές προεκτάσεις αν αφορά ένα κομμάτι ιερής μουσικής ή ποίησης (και εδώ βρίσκεται και η αρχική σημασία της λέξης). Ένας ύμνος, με την πρωταρχική σημασία της λέξης δεν είναι τίποτα άλλο από ένα εγκωμιαστικό τραγούδι για το θείο που συχνά περιέχει και αποσπάσματα από ιερά κείμενα. Το έργο της Ραντ είναι και από τις δύο απόψεις ένας «ύμνος.» Είναι γραμμένο σε ποιητικό ύφος και σίγουρα τραγουδάει ή εγκωμιάζει κάτι. Τι ακριβώς; Αυτή τη μικρή λέξη με τα τρία γράμματα που ξεκινάει με έψιλον και τελειώνει με το γράμμα ωμέγα. Την ίδια στιγμή όμως το Anthem έχει και θρησκευτικές προεκτάσεις αφού η συγγραφέας αναγνωρίζει το ανθρώπινο άτομο—το υγιές εγώ—σαν το ύψιστο και ιερότερο πράγμα που υπάρχει. Μάλιστα σε κάποιο σημείο το αποκαλεί με τη λέξη «θεό». Η ιστορία του Anthem διαδραματίζεται σε ένα απροσδιόριστα χρονικά μέρος και στιγμή όπου η ελευθερία και τα ατομικά δικαιώματα έχουν εξαφανιστεί. Ο κολεκτιβισμός—η πολιτική φιλοσοφία σύμφωνα με την οποία το άτομο υπάρχει αποκλειστικά για να υπηρετεί το κράτος—κυριαρχεί και έχει οδηγήσει στην καθιέρωση μίας παγκόσμιας δικτατορίας που έχει τόσο φασιστικές όσο και εξίσου κομμουνιστικές πτυχές. Στο Anthem παρουσιάζεται μία δυστοπική κοινωνία: μία κοινωνία που είναι ακριβώς το αντίθετο μίας ουτοπίας, μίας ιδεαλιστικής κοινωνίας. Συγκεκριμένα, επικεντρώνεται σε και γύρω από μία Πόλη (City) όπως και στην περίπτωση της αντίστοιχης Capital στους Αγώνες Πείνας. Όλα σε αυτόν τον κόσμο ξεκινούν με κεφαλαίο γράμμα, έτσι και η Πόλη είναι μία κοινότητα όπου κάθε πτυχή στη ζωή ενός ατόμου ελέγχεται από την κυβέρνηση για χάρη του «μεγαλοπρεπούς ΕΜΕΙΣ». H Πόλη φαίνεται να είναι μία αυτόνομη μονάδα με τα δικά της διοικητικά συμβούλια, τη δική της γεωργία όπου όλοι οι τομείς εργασίας είναι προσανατολισμένοι για την επιβίωσή της. Αν και στο βιβλίο δεν αναφέρεται που βρίσκεται συγκεκριμένα η Πόλη γεωγραφικά γνωρίζουμε ωστόσο ότι είναι μέρος μίας ευρύτερης κοινωνίας που διοικείται από ένα Παγκόσμιο Συμβούλιο που διοικεί τις υπόλοιπες πανομοιότυπες Πόλεις. Μεταξύ αυτών των πόλεων υπάρχουν μεγάλες εκτάσεις Αχαρτογράφητων Δασών όπου κανείς δεν τολμά να διασχίσει γιατί δεν έχουν εκπολιτιστεί. Αυτή η κοινωνία του Μεγάλου Εμείς υπήρχε από την εποχή της Μεγάλη Αναγέννησης, όταν μετά από ένα μεγάλο πόλεμο ανάμεσα στους πολλούς και τους λίγους (αναφέρονται και ως Κακοί), οι πολλοί στο τέλος ήταν νικητές (ομοιότητες με τους «Αγωνες Πείνας» αλλά σαν αντικατοπτρισμός). Πώς ήταν ο κόσμος πριν την Μεγάλη Αναγέννηση δεν θυμάται κανείς και η εποχή αυτή ονομάζεται η Ακατανόμαστη Εποχή. Δεν είναι τυχαίο ότι υπολείμματα αυτής της εποχής υπάρχουν στα Αχαρτογράφητα Δάση. Ο σκοτεινός κόσμος του Anthem δεν είναι αρκετά συγκεκριμένος, είναι αρκετά πρωτόγονος και μακρινός και φαίνεται σαν να αναφέρεται σε κάποια μυθική φανταστική χώρα Έχει έναν αέρα διαχρονικό και «αρχέγονο.» Στο γεγονός αυτό συμβάλλει αρκετά ο τρόπος γραφής της Ραντ που είναι απλός και άμεσος με λίγες λεπτομέρειες και απλές λέξεις, σύντομες προτάσεις και απλά δομημένες. Παρόλα αυτά χρησιμοποιεί σε σημεία στοιχεία που έχουν επικό χαρακτήρα, όπως αόριστες φράσεις «η νύχτα των αιώνων», «η ανθρώπινη καρδιά» και «η φυλή των ανθρώπων». Το αποτέλεσμα είναι μοναδικό και θυμίζει λίγο τις γραφές της Βίβλου σε σημείο που να θεωρεί κάποιος ότι γίνεται σκόπιμα αφού η συγγραφέας θεωρεί ότι ο υγιής ανθρώπινος εγωϊσμός είναι μία άγια και ιερή έκφραση της ανθρώπινης ύπαρξης. Η έννοια της «θυσίας» είναι η παραίτηση από μία μεγαλύτερη αξία για χάρη μίας μικρότερης αξίας ή καθόλου αξίας. Ωστόσο, όσο φανταστικός και να φαίνεται, ο κόσμος αυτός που περιγράφεται δεν είναι άλλος παρά ο δικός μας κάποια στιγμή στο μέλλον, αφού η τεχνολογία του παρελθόντος που ανακαλύπτουν οι ήρωες δεν είναι άλλη από τη δική μας τεχνολογία και τα ονόματα που επιλέγουν για τον εαυτό τους προέρχονται από την Ελληνική Μυθολογία. Αν όμως πρόκειται για το μέλλον μας, τότε πρόκειται για ένα μετα-αποκαλυπτικό μέλλον αφού ο πολιτισμός μας έχει ήδη τελειώσει όταν αυτός του Anthemξεκινάει. Είναι αρκετά ενδιαφέρον το γεγονός ότι είναι ένα από τα λίγα βιβλία που η αφήγηση γίνεται στο πρώτο πρόσωπο πληθυντικού, στο «εμείς» αντί για το «εγώ». Ο αφηγητής, που το όνομά του είναι Ισότητα 7-2521 ποτέ δεν έμαθε πώς να πει τη λέξη «εγώ», γιατί η λέξη ήταν απαγορευμένη από την κοινωνία του. Στην πραγματικότητα το κάνει αυτό μόλις στο ενδέκατο κεφάλαιο του βιβλίου. Έτσι παρόλο που αναφέραμε ότι η γλώσσα είναι αρκετά απλή θα πρέπει ο αναγνώστης να προσαρμοστεί στην καθολική αδυναμία των χαρακτήρων να χρησιμοποιήσουν το πρώτο πρόσωπο της προσωπικής αντωνυμίας «Εγώ» ή το τρίτο πρόσωπο «Αυτός/Αυτή»,γεγονός που ξενίζει στην αρχή. Έτσι λοιπόν από τις πρώτες σελίδες ο ήρωας του βιβλίου μας συστήνεται σαν «Ισότητα 7-2521» μιλώντας στο πρώτο πληθυντικό πρόσωπο και αποκαλύπτει μυστικά που κανείς δεν πρέπει να μάθει. Νιώθει ενοχές για αυτά που αποκαλύπτει αφού αυτό που κάνει το απαγορεύει η ίδια η κοινωνία του. Μία κοινωνία όπου ο μόνος λόγος για να υπάρχει το άτομο είναι να ζει και να υπηρετεί «τα αδέρφια του». Όλοι είναι ίσοι μεταξύ τους, που σημαίνει ότι κάθε άτομο πρέπει να είναι το ίδιο με κάθε άλλο. Η κοινωνία είναι σε μεγάλο βαθμό ελεγχόμενη ώστε να διασφαλίζεται ότι κανείς δεν θα έχει την ευκαιρία να διακριθεί σαν άτομο ή ακόμα και να σκεφθεί σαν ανεξάρτητη μονάδα: «Είναι αμαρτία να γράφουμε αυτά. Είναι αμαρτία να σκεφτόμαστε λέξεις που άλλοι δεν σκέφτονται και να τις γράφουμε σε ένα χαρτί για να τις δούνε και άλλοι. Είναι θεμελιώδες και κακό. Είναι σαν να μιλούσαμε μόνοι μας στον εαυτό μας και σε κανέναν άλλο. Και γνωρίζουμε όλοι καλά ότι δεν υπάρχει πιο σκοτεινή παραβίαση από το να πράττουμε και να σκεφτόμαστε σαν άτομα. Έχουμε παραβιάσει τους νόμους. Οι νόμοι λένε ότι οι άνθρωποι δεν θα πρέπει να γράφουν εκτός αν τους προστάξει το Συμβούλιο των Επαγγελμάτων. Μακάρι να μας συγχωρήσουν.» To Anthem αρχικά φαίνεται στον αναγνώστη ότι ασχολείται με το ζήτημα του προσωπικού και του συλλογικού συμφέροντος, όπως είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Πρόκειται για μία κοινωνία που κάθε κίνηση των πολιτών είναι προκαθορισμένη, από το τι θα φάνε μέχρι ποιο ερωτικό σύντροφο θα επιλέξουν. Είναι μία κοινωνία που προεπιλέγει τι εργασία θα κάνει κάποιος στη ζωή του και για αυτό το λόγο τους επιβάλλει την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, την οποία ονομάζει «Εντολή». Η επιβολή αυτή δεν καθορίζει μόνο την εργασιακή θέση των πολιτών, αλλά και αναπόφευκτα τον τρόπο ζωής τους και τις κοινωνικές τους συναναστροφές. Ο ήρωας του βιβλίου βρίσκεται σε μία συνεχή μάχη με την κοινωνία του, αφού η ατομικότητά του δεν μπορεί να μπει σε κάποιο καλούπι που δεν του ταιριάζει. Και προς το τέλος του ενδέκατου κεφαλαίου, μετά από μία πορεία που ο ήρωας γνωρίζει τον εαυτό του καλύτερα και το τι είναι σωστό, αποκηρύσσει το παρελθόν του και τραγουδά τον ύμνο του ΕΓΩ. Ο ήρωας ερωτεύεται παράνομα μία γυναίκα και παράνομα ξεκινάει για να πετύχει τον σκοπό του πραγματικού του πάθους (στα κρυφά), δηλαδή της επιστήμης. Και τότε είναι που ανακαλύπτει την ευτυχία. Συμπεραίνει ότι είναι πραγματικά ευτυχισμένος, μόνο όταν δρα για λογαριασμό του και για κανέναν άλλον: «Έχω τελειώσει με το τέρας του «Εμείς» η λέξη της δουλείας, της λεηλασίας, της μιζέριας, του σφάλματος και της ντροπής. Και τώρα βλέπω το πρόσωπο του θεού, και υψώνω αυτόν τον θεό πάνω σε όλη τη γη, αυτός ο θεός που οι άνθρωποι αναζητούν από τότε που υπάρχουν και αυτός ο θεός θα τους δώσει χαρά και ειρήνη και περηφάνια.» Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι η δική μας κοινωνία δεν έχει ξεκάθαρη θέση και στόχους ως προς το τι είναι ευτυχία…και από εκεί ξεκινούν τα προβλήματα. Στην περίπτωση του Anthem έχουμε να κάνουμε με φιλοσοφική λογοτεχνία, όπου η Ραντ αναπτύσσει τη φιλοσοφία του ηθικού εγωισμού και ασκεί αυστηρή κριτική σε όλες τις μορφές του κολεκτιβισμού. Την περίοδο της συγγραφής του έργου δεν είχε ακόμα βρει το όνομα για αυτό που ονόμασε αργότερα Αντικειμενισμό, δηλαδή τη φιλοσοφία του λογικού ατομισμού (rational individualism) στην οποία ο ιδανικός άνθρωπος είναι αυτός που παράγει, έχει στόχο, ζει με τους καρπούς των δικών του προσπαθειών και δεν δίνει ούτε λαμβάνει τίποτα μη-κερδισμένο από τον ίδιο. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι η συγγραφέας θεωρούσε ότι ο ύψιστος βαθμός ελευθερίας και ανεξαρτησίας από κάθε είδους δεσμά είναι απαραίτητος για κάποιον που είχε σκοπό την πραγματική ευτυχία και η ίδια θεωρούσε την υπεράσπιση της ατομική ελευθερία σαν κάτι ηθικά αναγκαίο. Πίστευε ότι η ελευθερία απειλείται συνεχώς από ένα πνεύμα κολεκτιβισμού που προσπαθεί να επιβάλλει την προσφορά υπηρεσιών των ατόμων προς την κοινωνία ή το «γενικό καλό.» Στον Anthem, η Ραντ παρουσιάζει τα άτομα να μην έχουν καμία απολύτως ελευθερία στις επιλογές τους αν πριν δεν έχουν την άδεια της κοινωνίας. Κάθε πολίτης της Πόλης έχει την υποχρέωση να ζει και να εργάζεται για την αδελφότητα όλων των ανθρώπων, το «μεγαλοπρεπές ΕΜΕΙΣ». Σε κανέναν δεν επιτρέπεται να παραβιάσει το σύστημα με τν να στραφούν στην Επιλογή—να ενδιαφέρονται για το άτομό τους περισσότερο από τους άλλους. Φυσικά οι χαρακτήρες του βιβλίου βασανίζονται να επιβιώσουν σε αυτό το περιβάλλον καθώς αναπτύσσουν σχέσεις μεταξύ τους, είτε φιλικές είτε ερωτικές που φυσικά απαγορεύονται. Ο ήρωας ξεκινάει να δείχνει αφοσίωση στον εαυτό του που είναι η μεγαλύτερη παράβαση που υπάρχει στην κοινωνία του, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο για αυτόν να αποτινάξει την αφοσίωση που νιώθει προς την ανθρωπότητα, την κοινωνία και τους νόμους της. Όπως όλοι οι χαρακτήρες των διηγημάτων της Ραντ έτσι και στο Anthem οι ήρωες είναι νέοι, όμορφοι, γενναίοι, δυνατοί, έξυπνοι και ικανοί, σε αντίθεση με τους υπόλοιπους ανθρώπους που είναι αδύναμοι, φοβικοί και υποτακτικοί στην κοινωνία. Η Ραντ παρουσιάζει πολύ εύστοχα το χάσμα που υπάρχει στις ανθρώπινες κοινωνίες μεταξύ της μετριότητας των μαζών και των χαρισματικών λίγων. Ο ήρωας του βιβλίου είναι ένα εξιδανικευμένο μέλος αυτών των λίγων και το μυαλό του τον κάνει περισσότερο δυνατό από όλο το μυαλό των πολιτών του μαζί. Ας δούμε επιγραμματικά την πλοκή της ιστορίας χωρίς να χαλάμε την υπόθεση για όσους τολμούν να διαβάσουν το βιβλίο. Ας ξεκινήσουμε με τα ίδια τα ονόματα των ηρώων αυτής της δυστοπικής κοινωνίας που είναι όντως αρκετά ασυνήθιστα. Τα ίδια τα ονόματα αποκαλύπτουν τον καταπιεστικό κολεκτιβισμό της κοινωνίας που ζει ο ήρωας με το όνομα Ισότητα 7-2521. Τα άτομα παίρνουν γενικά και αόριστα ονόματα που αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές ιδέες του κολεκτιβισμού (Αρμονία, Συλλογικότητα, Ενότητα, Διεθνής κτλ.) και μετά τους δίνεται ένας αριθμός. Τίποτα σε αυτό το όνομα δεν εκφράζει το διαφορετικό του ατόμου Ιδιαίτερα το όνομα που φέρει ο ήρωας είναι άκρως ειρωνικό αφού μόνο για ισότητα δεν πρόκειται με τον τρόπο που λειτουργεί η κοινωνία του. Ο ίδιος είναι εκφραστής της ελευθερίας του ατόμου που φυσικά δεν συμφωνεί με το πνεύμα της ισότητας όπως παρουσιάζεται στο Anthem, εφόσον η ισότητα εξισώνεται με την επιβολή της ομοιότητας σε όλους.Η ηρωΐδα του βιβλίου ονομάζεται Ελευθερία 5-3000 γεγονός εξίσου ειρωνικό αφού η ίδια η κοινωνία της εξαφανίζει κάθε τέτοια έννοια. Παρομοίως ο Συλλογικότητα 00009—και δεν υπάρχει ίχνος ειρωνείας στο όνομα—είναι ο καλύτερος υποστηρικτής του κολεκτιβισμού. Είναι αρκετά σημαντικό να σημειώσουμε—συγγνώμη αν σας χαλάμε την υπόθεση—ότι τόσο ο Ισότητα 7-2521 όσο και η Ελευθερία 5-3000 στο τέλος αλλάζουν τα ονόματά τους σε Προμηθέας και Γαία αντίστοιχα. Και τα δύο ονόματα είναι δανεισμένα από την Ελληνική Θεογονία και συμβολίζουν τη επιθυμία για τη δημιουργία μίας νέας ράτσας ανθρώπων. Η Γαία, ήταν η μητέρα Γη που έδωσε ζωή στους πρώτους θεούς και ο Προμηθέας σαν Τιτάνας που σχεδίασε τους πρώτους ανθρώπους και αψήφησε τους θεούς και τους νόμους τους δίνοντας τη φωτιά στους ανθρώπους, όπως και ο Equality 7-2521 αντίστοιχα παραβίασε τους νόμους της δικής του κοινωνίας. Ο Ισότητα 7-2521 γεννιέται με μία κατάρα…θέλει να γνωρίσει και αυτό τον διαφοροποιεί από τους υπόλοιπους. Δεν είναι ευτυχισμένος εκεί που ζει, αλλά φοβάται να το παραδεχθεί. Το ταξίδι του για τη γνώση του εαυτού του ξεκινάει με έναν αρκετά ενδιαφέροντα τρόπο, όταν ανακαλύπτει ένα τούνελ που του επιτρέπει να δραπετεύσει από την «Πόλη του Κακού» για μερικές ώρες, ώστε να πειραματιστεί με κάτι που αφορά το φως και να γράψει. Δεν είναι τυχαίο ότι ο ήρωας εισέρχεται κάπου, αφήνει το εδώ και πάει στο εκεί, αφήνει το φως και μπαίνει στο σκοτάδι του τούνελ για να βρει ένα άλλο φως αν σκεφτεί κανείς το ρόλο που παίζουν τα σπήλαια, τούνελ και τα υπόγεια κτήρια για τη μύηση γενικότερα. Η δεύτερη αποκάλυψη έρχεται όταν ερωτεύεται την Ελευθερία Liberty 5-3000 που του αλλάζει ριζικά τον τρόπο που βλέπει την κοινωνία του αφού αντιλαμβάνεται ότι όλοι ελέγχονται από φόβο, ενώ ταυτόχρονα νιώθει τύψεις που με τις πράξεις του παραβιάζει τόσους νόμους. Προσωπικά θεωρώ πολύ εύστοχη την επιλογή του σκότους και του έρωτα σαν την κινητήρια δύναμη της μεταμόρφωσης του ήρωα και της εκκίνησής του για την αναζήτηση του εαυτού του, αν σκεφτεί κανείς ότι και στον Ησίοδο το Έρεβος και ο Έρωτας έχουν πρωταρχικό ρόλο στη δημιουργία. Η προσωπική αναζήτηση του ήρωα τον οδηγεί στην ανακάλυψη του ηλεκτρικού ρεύματος που φυσικά σαν ένας άλλος Προμηθέας τιμωρείται και φυλακίζεται. Στην απολογία του μπροστά στο Συμβούλιο των Επιστημόνωνεγκαταλείπει αηδιασμένος την κοινωνία του που τον απορρίπτει και αποφασίζει να φύγει μακριά από αυτή ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι θα αφήσει πίσω την αγαπημένη του. Πρόκειται για άλλο ένα σημείο που η Ραντ θέτει στον αναγνώστη το δίλημμα της πραγματικής θυσίας αφού ο ήρωας αφήνοντας πίσω την αγαπημένη του κερδίζει την ελευθερία του. Με το να φύγει όμως από αυτή τη δυστοπική κοινωνία, ο ήρωας βρίσκει όλα αυτά που χρειάζεται και ψάχνει, ακόμα και την αγάπη του, αλλά πολύ πιο σημαντικό είναι ότι ανακαλύπτει τη λέξη ΕΓΩ και μαζί με αυτό την πλήρη του ταυτότητα σαν άτομο. Στο σημείο αυτό ο αναγνώστης φθάνει στην κορύφωση του ύμνου της Ραντ με το λόγο που βγάζει ο ήρωας, ένα «εγκωμιαστικό τραγούδι» για το ανθρώπινο εγώ-είναι, το πιο υψηλό και ιερό πράγμα που υπάρχει, αυτό που δίνει νόημα στον κόσμο και σκοπό ζωής. Μπορεί το ΕΓΩ, αυτό το λερναίο-κέφαλο τέρας με τα πολλαπλά κεφάλια να είναι κάτι υγιές; Σύμφωνα με την ηθική του Αντικειμενισμού αυτό είναι δυνατόν εφόσον οι αρχές που είναι απαραίτητες για την επιβίωση του ανθρώπου δεν είναι εκείνες οι αρχές που απορρέουν από τις επιθυμίες, τα συναισθήματα, τις «φιλοδοξίες,» τις ιδιοτροπίες ή τις ανάγκες του κάθε παράλογου θηρίου μέσα μας, που ποτέ δεν έχει ξεπεράσει την αρχέγονη πράξη της ανθρώπινης θυσίας (δούναι και λαβείν) και δεν μπορεί να φανταστεί το προσωπικό συμφέρον σαν κάτι άλλο εκτός από το να καρπωθεί ευκαιριακά λάφυρα και δόξα. Τότε μετουσιώνεται από ΕΓΏ σε ΕΙΝΑΙ. Διάβασε Εγώ ή Gestalt Έτσι λοιπόν η χρήση της λέξης «ιδιοτέλεια» δεν είναι εντελώς λάθος, όπως παρουσιάζεται σήμερα σαν συνώνυμο του κακού:την εικόνα ενός ωμού δολοφόνου που καταπατά πάνω από τους σωρούς των πτωμάτων να επιτύχει τους δικούς του σκοπούς, ο οποίος δεν νοιάζεται για κανένα έμβιο ον και τίποτα, αλλά επιδιώκει την ικανοποίηση των πρόσκαιρων ιδιοτροπιών του. Αν κοιτάξουμε στο λεξικό της αρχαίας ελληνικής την έννοια της λέξης ιδιοτέλεια θα δούμε ότι αφορά αυτόν που φροντίζει εκείνα που τον αφορούν τον ίδιο, ίδιος+τέλος (σκοπός οι προσωπικές υποθέσεις)—έτσι απλά χωρίς να υπάρχουν ηθικοί χρωματισμοί της λέξης όπως συναντάμε σήμερα στα σύγχρονα λεξικά. Δεν υπάρχει πουθενά καμία πληροφορία αν αυτή η στάση είναι καλή ή κακή και ούτε αναφέρεται κάπου τι είναι αυτό που αφορά τα ενδιαφέροντα του ατόμου. Υπάρχει ειδοποιός ηθική διαφορά ανάμεσα σε όποιον βλέπει την ιδιοτέλεια σαν κάτι που είναι παραγωγικό από κάποιον που τη βλέπει σαν κλοπή. Το λάθος ενός κλέφτη που κλέβει δεν είναι το γεγονός της πράξης, ότι δηλαδή το κάνει για να ικανοποιήσει το προσωπικό του συμφέρον, αλλά το λάθος είναι σε Αυτό που θεωρεί ότι είναι το συμφέρον του, δηλαδή όχι το γεγονός ότι κυνηγάει την επίτευξη των αξιών του, αλλά στο ΤΙ επιλέγει να κάνει προσωπική του αξία. Όχι στο γεγονός ότι θέλει να επιβιώσει, αλλά στο γεγονός ότι θέλει να ζήσει σε ένα υπ-ανθρώπινο επίπεδο. Υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ Πρόθεσης και τρόπου Δράσης και δυστυχώς έχουμε εξομοιώσει τα δύο αυτά σήμερα, ή υπάρχει σύγχυση που θεωρώ ότι ξεκινάει από το ότι δεν γνωρίζουμε να χειριζόμαστε το εργαλείο της γλώσσας. Διάβασε «Ακρασία» Γνωρίζεις το Καλό και Πράττεις το Κακό ! Αν δούμε την ιδιοτέλεια υπό αυτή το πρίσμα—και όχι συμβατικά—τότε καταλαβαίνουμε γιατί ο αλτρουϊσμός είναι μία μεγάλη φούσκα: σημαίνει ότι ο αλτρουϊσμός δεν αφήνει χώρο στον άνθρωπο για αυτοεκτίμηση και αυτο-στήριξη, ένας άνθρωπος που ζει τη ζωή του πάνω στις δικές τους προσπάθειες και όχι θυσιάζοντας τον εαυτό του για άλλους ή άλλους για εκείνον. Σημαίνει ότι ο αλτρουϊσμος βλέπει τους ανθρώπους όχι σαν κάτι περισσότερο από θυσιαζόμενα ζώα και εκείνους που επωφελούνται από τη θυσία, σαν θύματα και παράσιτα—που δεν επιτρέπει την έννοια της δικαιοσύνης. Η κοινωνία μας πρέπει πρώτα να εξαργυρώσει το σωστό περιεχόμενο της ιδιοτέλειας για να επαναπροσδιορίσει και πάλι την έννοια του ανθρώπου και της ηθικής. Φυσικά αυτή η θέση δεν υπαγορεύει σε κάποιον «να κάνει ό,τι του καπνίσει» και δεν είναι εφαρμόσιμη σε εκείνους τους ωμούς εγωϊστές που παρακινούνται από παράλογα συναισθήματα, ανάγκες, επιθυμίες και καπρίτσια. Ούτε επίσης σημαίνει ότι εκείνος που πιστεύει ότι κάθε πράξη ανεξάρτητα από τη φύση της είναι καλή αν προορίζεται να ωφελήσει κάποιον προσωπικά. Μόνο η ικανοποίηση των παράλογων επιθυμιών μας ΔΕΝ είναι κριτήριο ηθικής αξίας, ούτε και και είναι η ικανοποίηση των προσωπικών επιθυμιών. Η ηθική δεν είναι ένας διαγωνισμός για το ποια είναι η καλύτερη ιδιοτροπία. Το ίδιο λάθος αναπαράγεται σήμερα από τον σύγχρονο άνθρωπο που πιστεύει ότι από τη στιγμή που ακολουθεί την ανεξάρτητη κρίση του—τρεις φορές χα!—όποια πράξη και αν κάνει είναι ηθική αν την επιλέξει ο ίδιος. Η ανεξάρτητη κρίση κάποιου είναι το ΜΕΣΟ που κάποιος επιλέγει να δράσει, αλλά δεν είναι ηθικό κριτήριο και δεν νομιμοποιεί σε καμία περίπτωση τη δράση (δες παραπάνω το παράδειγμα του κλέφτη). Μόνο η αναφορά σε μία απτή αρχή μπορεί να νομιμοποιήσει τις επιλογές κάποιου. Όπως ο άνθρωπος δεν μπορεί να επιβιώσει τυχαία, με τυχαία μέσα και χωρίς σκοπό, αλλά χρειάζεται να ανακαλύψει και να εφαρμόσει εκείνες τις αρχές που απαιτεί η επιβίωσή του, με τον ίδιο τρόπο η ιδιοτέλειά του δεν μπορεί να διαμορφώνεται από τυφλές επιθυμίες και στιγμιαία καπρίτσια. Αυτός είναι και ο λόγος που η ηθική του Αντικειμενισμού είναι η ηθική του προσωπικού συμφέροντος, αλλά σε αυτή τη μορφή και μόνο. Όταν η έννοια του εγώ μετουσιώνεται στην έννοια της ίδιας του ύπαρξης και του Ειναι. Μετά από αυτά σκεφθείτε γιατί η κοινωνία έχει διαστρεβλώσει την εικόνα ενός υγιούς εγώ σαν συνώνυμο του κακού και την ανιδιοτέλεια σαν την ύψιστη αρετή. Όμως ο ίδιος ο δημιουργος/οί αυτού του σύμπαντος είναι εγωιστές με την απόλυτη έννοια της λέξης, αφού ο ανιδιοτελής άνθρωπος δεν σκέπτεται, δεν νιώθει, δεν κρίνει και δεν δημιουργεί. Όλα αυτά είναι λειτουργίες ενός αρρωστημένου κατώτερου και υπερφίαλου εγώ. Στην πρόσφατη ταινία «Προμηθέας» εμφανίζονται οι δημιουργοί σαν εκείνα τα όντα που δημιουργούσαν σύμπαντα επειδή απλά μπορούσαν και ο άνθρωπος μένει με την απορία «γιατί με φτιάξατε.» Γιατί απλά μπορούσαν. Λέτε να παρακινούνταν από ένα υγιές εγώ, με ύψιστη αρετή την προσωπική τους ευτυχία; Συγγνώμη, αλλά δεν τους έχω για τόσο έξυπνους! Απέχουν πάρα πολύ από την κατάσταση του συνολικού μηδενός, την ανυπαρξία, την ακινησία, το θάνατο εφόσον συνεχίζουν να δημιουργούν. Δες Περιχώρισις, η Σφαγή των θεών Πρόκειται για μία καλά σχεδιασμένη παγίδα, μία πόλωση του καλού και του κακού που αφορά την ίδια την γενεσιουργό αιτία της δικής μας δημιουργίας, ένα σύμπαν σχάσης. Εγωϊσμός και Αλτρουϊσμός και ο άνθρωπος «Προμηθέας Δεσμώτης» ανάμεσα στα δύο:ο πόνος που προκαλεί στους άλλους εξυπηρετεί το δικό του συμφέρον ή ο δικός του ο πόνος προκαλείται για τη σωτηρία των άλλων. Μπροστά στο δρόμο του Καλού και του Κακού προστέθηκε το μυστικό υλικό της χαράς στη συνταγή της αυτοθυσίας και η παγίδα στήθηκε. Ο άνθρωπος αναγκάστηκε να δεχτεί σαν ιδανικό τον μαζοχισμό και τον σαδισμό σαν την εναλλακτική του λύση. Αυτή ίσως να ήταν η μεγαλύτερη απάτη που διαπράχθηκε ποτέ στην ανθρωπότητα, όταν η εξάρτηση και η δυστυχία έγιναν οι βασικές αρχές της ζωής. Δεν πρόκειται για μία επιλογή αυτοθυσίας ή επικυριαρχίας. Δεν είναι επιλογή ανάμεσα σε εξάρτηση ή ανεξαρτησία. Δεν πρόκειται για το κωδικό μήνυμα του δημιουργού ή για τον κώδικα όσων δρουν στο όνομά του. Αυτό είναι η βασική αρχή και βασίζεται πάνω στην εναλλακτική της ζωής ή του θανάτου. Όλα όσα προέρχονται από το ανεξάρτητο εγώ ενός ατόμου είναι καλό και ό,τι βασίζεται στην εξάρτηση του ατόμου πάνω στους ανθρώπους είναι κακό. Η ηθική πυξίδα στη ζωή του ατόμου είναι η επίτευξη της προσωπικής ευτυχίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αδιάφορος για όλους τους άλλους και ότι η ανθρώπινη ζωή δεν έχει αξία για αυτόν ή ότι δεν υπάρχει λόγος να βοηθήσει κάποιον σε περίπτωση ανάγκης. Σημαίνει όμως ότι δεν θα υποτάξει ποτέ τη ζωή του για την καλοπέραση των άλλων, ότι δεν θα θυσιάσει τον εαυτό του για τις ανάγκες του, και ότι η ανακούφιση από τα βάσανα των άλλων δεν είναι το πρωταρχικό του μέλημα. Ότι κάθε βοήθεια που προσφέρει είναι η εξαίρεση και όχι ο κανόνας, μία πράξη γενναιοδωρίας και όχι ηθικού καθήκοντος που είναι μεμονωμένη και παρεπόμενη—όπως και οι φυσικές καταστροφές κατά τη διάρκεια της ζωής—και ότι οι αξίες και όχι οι τυχόν καταστροφές είναι ο σκοπός του, το κύριο μέλημά του και η κινητήρια δύναμη της ζωής του. Η Αγάπη, η Φιλία, ο Σεβασμός, ο Θαυμασμός είναι οι αισθηματικές αντιδράσεις κάποιου απέναντι στις αρετές κάποιου άλλου ανθρώπου, μία πνευματική πληρωμή που δίνεται σε ανταλλαγή για την προσωπική και εγωιστική ευχαρίστηση που κάποιος απολαμβάνει από τις αρετές στον χαρακτήρα του άλλου. Διάβασε “Φίλος, Σημαίνει Όφελος” Επίκουρος Μόνο ένας ωμός εγωιστής ή αλτρουϊστής θα υποστήριζε ότι η εκτίμηση των αρετών ενός άλλου προσώπου είναι μια πράξη της ανιδιοτέλειας, που όσον αφορά το δικό του εγωιστικό συμφέρον και την ευχαρίστηση του ατόμου του, δεν υπάρχει καμία διαφορά εάν κάποιος ασχολείται με μια ιδιοφυΐα ή έναν ανόητο, αν ένας συναντά έναν ήρωα ή έναν κακοποιό, αν κάποιος παντρεύεται μια ιδανική γυναίκα ή μια πόρνη. Σε πνευματικά ζητήματα, ο έμπορος είναι ένας άνθρωπος ο οποίος δεν επιδιώκει να αγαπηθεί για τις αδυναμίες ή τα ελαττώματά του, μόνο για τις αρετές του, και ο οποίος δεν παρέχει την αγάπη του για τις αδυναμίες ή τα λάθη των άλλων, μόνο για τις αρετές τους. Διάβασε Είκοσι πέντε αρχές «ηθικής» Το πρώτο δικαίωμα του ανθρώπου πάνω στη Γη ήταν το Εγώ του, το προσωπικό χρέος στον εαυτό του και η ηθική του υποχρέωση είναι είναι να δουλέψει με αυτό και να πετύχει τους στόχους τους που δεν εξαρτώνται κυρίως από σε άλλους ανθρώπους. Αυτό αφορά όλο το φάσμα των ενεργειών του, της σκέψης του και της δραστηριότητάς του. Όμως δεν αφορά όσους είναι τυχοδιώκτες, αλτρουϊστές ή δικτάτορες. Ο άνθρωπος ζει και εργάζεται μόνος του. Δεν μπορεί να κλέψει, να εκμεταλλευτεί ή να κυβερνήσει—μόνος του. Η κλοπή, η εκμετάλλευση και η εξουσία προϋποθέτουν την παρουσία θυμάτων. Προϋποθέτουν την εξάρτηση και μάλιστα από δεύτερο χέρι μια και το προνόμιο της πρωτιάς το έχουν ο/οι δημιουργός/-οι του σύμπαντος. Ψηλάφισε το δικό σου τούνελ και σιγοτραγούδησε τον ύμνο….ποιον ύμνο; Αυτόν που λέει «εδώ κάτω στο τούνελ, δεν μπορώ να την αισθανθώ. Ο αέρας είναι πιο καθαρός εδώ κάτω. Δεν υπάρχει η μυρωδιά των ανθρώπων…και όσο είμαι εδώ αντλώ δύναμη για τις ώρες που βρίσκομαι πάνω στη γη.» http://www.terrapapers.com/?p=11849